چرا جوجه در تخم می میرد؟ 10 اشتباه رایج در جوجه کشی و راه حل های عملی

جوجه کشی یکی از حساس ترین فرآیندهای پرورش طیور است و حتی کوچک ترین خطا می تواند باعث مرگ جنین در داخل تخم شود. آمار نشان می دهد که بخش زیادی از تلفات جنینی ناشی از اشتباهات انسانی و مدیریتی است؛ یعنی اشتباهاتی که کاملا قابل پیشگیری هستند.

در این مقاله 10 اشتباه رایج و روش های عملی رفع آنها را با جزئیات ساده و کاربردی توضیح می دهیم.

1. رطوبت نامناسب در دستگاه جوجه کشی

رطوبت یکی از حیاتی ترین فاکتورها برای رشد جنین است. پایین بودن رطوبت باعث خشکی غشا و چسبیدن جوجه به پوسته می شود، و رطوبت بیش از حد باعث ضعف جوجه و ناتوانی در نوک زنی می شود.

علائم رطوبت پایین و بالا

• کوچک شدن جوجه و چسبندگی بدن

• رشد بیش از حد اتاقک هوایی

• خیس بودن و ضعف شدید جوجه هنگام خروج

راه حل

• رطوبت 45 - 55% دوره اول

• رطوبت 65 - 75% سه روز آخر

• استفاده از ظرف آب تمیز و تنظیم میزان بخار

2. دمای اشتباه یا نوسان دما

جنین در تمام مراحل نسبت به گرما بسیار حساس است. دما پایین رشد را کند می کند و دمای بالا باعث مرگ سریع جنین می شود.

علائم دمای نامناسب

• توقف رشد جنین

• مرگ در روزهای ابتدایی یا میانی

• جوجه های ضعیف و بدون توان خروج

راه حل

• تنظیم دما روی 37.5 درجه

• استفاده از دستگاه سنسور دقیق

• قرار ندادن دستگاه کنار وسایل گرمایشی یا زیر نور مستقیم

3. چرخش ناکافی یا اشتباه

چرخش باعث می شود جنین به دیواره نچسبد و مواد غذایی در تخم جابه جا شود. چرخش کم یا ناهماهنگ یکی از دلایل اصلی مرگ جنین است.

علائم

• جنین به پوسته چسبیده

• مرگ در روزهای 12 تا 18

• ناهنجاری های رشدی

راه حل

• چرخش هر یکساعت یکبار ( یا حداقل 3 بار در روز)

• متوقف کردن چرخش از روز 18

4. تهویه نامناسب و کمبود اکسیژن

جنین در حال رشد به اکسیژن زیاد نیاز دارد. تهویه ضعیف باعث خفگی آرام جنین و تلفات بالای روزهای آخر می شود.

علائم

• جوجه های ضعیف و کبود

• عدم توانایی خروج از تخم

• مرگ ناگهانی روز 19 - 20

راه حل

• باز بودن دریچه های تهویه

• قرار ندادن دستگاه در فضای بسته یا بدون جریان هوا

• تمیز بودن فیلترهای وروردی هوا

5. استفاده از تخم های نامناسب یا کهنه

کیفیت تخم، کیفیت جوجه را تعیین می کند. تخم های خیلی بزرگ، خیلی کوچک، شکسته، کثیف یا کهنه درصد هچ را شدیدا پایین می آورد.

راه حل

• استفاده از تخم 3 تا 5 روزه

• نگهداری تخم ها در دمای 15 تا 18 درجه

• پرهیز از شستشوی تخم ها

6. نطفه سنجی نکردن یا حذف نکردن تخم های خراب

تخم های بی نطففه یا خراب گازهای سمی تولید می کنند و روی رشد سایر تخم ها اثر منفی دارند.

راه حل

• نطفه سنجی روز 7

• حذف تخم های سیاه، رگه ای یا خون مرده

• نطفه سنجی مجدد روز 14

• تماشای ویدیو آموزش نطفه سنجی در پیج اینستاگرام ما، اینجا کلیک کنید.

7. آلودگی دستگاه یا رعایت نکردن بهداشت

آلودگی میکروبی یکی از دلایل مرگ جنین است. قارچ ها و باکتری ها از طریق پوسته وارد تخم می شوند.

راه حل

• شستشو با مواد ضدعفونی مخصوص دستگاه (مانند جرمی ساید/ خرید این محصول از فروشگاه)

• خشک کرددن کامل دستگاه قبل از روشن کردن

• استفاده نکردن از مواد خورنده مانند وایتکس

8. قطع ناگهانی برق یا باز کردن زیاد درب دستگاه

هر بار باز شدن درب، دما و رطوبت را بهم می زند. قطع برق هم آسیب جدی به جنین می زند.

راه حل

• باز نکردن درب مگر در مواقع اضطراری

• استفاده از یک منبع برق جدا در مواقع قطعی برق

• در مواقع قطعی برق دمای محیط را بالا ببرید تا دچار افت دمایی شدید نشود. و یک بطری پلاستیکی حاوی آب جوش را داخل دستگاه بگذارید برای حفظ موقتی رطوبت. این روش حدودا تا 3-4 ساعت کمک است. ( برای دیدن ویدیوی آموزشی در پیج اینستاگرام ما اینجا کلیک کنید.)

9. مشکلات ژنتیکی یا ضعف گله مادر

گاهی تخم ها تمام شرایط را دارند، اما جوجه به دلیل ژنتیکی ضعیف است و در روزهای آخر می میرد.

راه حل

• انتخاب گله مولد سالم و واکسینه شده

• تغذیه کامل گله مادر

• انتخاب نکردن گله ی خیشاوندی ( یعنی ازدواج فامیلی نباشد!!! زیرا مشکلات ژنتیکی راحت تر بین نسل منتقل می شود. گله ی مولد را از گله های مختلف و غیر هم خون انتخاب کنید.)

10. دستکاری تخم ها با دست سرد یا چرب

تماس مستقیم دست با پوسته می تواند منافذ پوسته را مسدود کند یا شوک دمایی شود.

راه حل

• استفاده از دستکش

• گرم بودن دست ها

• جابه جایی آرام و بدون تکان شدید

جمع بندی

مرگ جنین در تخم اغلب به دلیل چند اشتباه کوچک اما بسیار مهم رخ می دهد. با رعایت اصول رطوبت، دما، تهویه، بهداشت و استفاده از تخم های استاندارد می توانید درصد هچ بسیار بالاتری را تجربه کنید و تلفات را به حداقل برسانید.

همچنین می توانید مقاله دیگر ما در مورد آموزش صفر تا صد مراحل جوجه کشی را از اینجا بخوانید: اینجا کلیک کنید.

برای خرید لوازم مرغداری، دستگاه جوجه کشی و لوازم پرورش جوجه از فروشگاه اینجا کلیک کنید